Neden Kolonoskopi
Karşınızda test sonuçlarınıza bakan doktor kaşlarını kaldırıp ‘kolonoskopi olmanız gerek’ dediğinde neler düşüneceğinizi hissetmeye çalışalım… ‘hay Allah nereden çıktı şimdi bu’ ‘bana mı kolonoskopi yapılacak?? İçime o uzun hortumu mu sokacaklar’ ‘ağrı duyacak mıyım’ şimdi bir sürü diyet, lavman, geceyi tuvalette geçireceğim’ ya bir şey bulurlarsa??’ ‘arkadaşın amcası kolon kanseri olmuştu, 6 ay içinde kaybettiler’ ‘niye gerek duydu ki şimdi’’ bu durumdan nasıl kurtulabilirim’
Ya da yaşımız kemale ermiştir, taze 50’lilerimizdeyizdir. Kalp muayenesi , kan tetkikleri ultrason , check up’lar derken temize çıkmış derin bir ‘ohhh’ çekmişizdir. Ancak yine de biryerlerden bu yaşlarda kolonoskopi olmamız gerektiğini de duymuşuzdur, ya da kendini bilmez doktorun biri ‘bu check up’lar tamam ama bir de kolonoskopi yaptırmanız gerek ‘demiştir. İçimize bir kurt düşer ve kemirir durur.. unutmaya çalışırız taa ki bir gün bir yakınımızın ya da bir ünlünün kolon kanserine yakalandığını duyana kadar .. ya da daha bilinçli ve okuyan biriysek, bu taramanın bu yaşlarda yapılması gerektiğini, Kanada ve Japonya’da 50 yaşına basmış her gençJ bireyin kolonoskopi olmakla yükümlü olduğunu, değilse devlet veya özel sigortanın sigortayı yenilemeyeceğini öğrenmişizdir. Peki gelişmiş ülkeler neden bu kadar önemsiyor kolonoskopiyi acaba?( Aslında ülkemizde’de, Sağlık Bakanlığı 50 yaşına gelmiş herkesin şikâyet olmaksızın kanser taraması için kolonoskopi yaptırmasını tavsiye etmektedir )
- Kolonoskopi yapıyoruz, çünkü ‘’Barsak kanseri önlenebilir bir hastalıktır’’
Kadın ve erkeklerde hayatları süresince kolorektal kanser gelişme riski %6dır.
Ülkemizde kalp ve damar hastalıklarının ardından kanser, ölüm sebepleri içinde ikinci sıradadır. Erkeklerde kalın barsak, mide, prostat; kadınlarda kalın barsak, mide, meme, rahim ağzı gibi kanserleri erken tarama ile önlemek mümkündür
- Neden 50 yaş tarama yaşıdır:
Çünkü; ACS (American Cancer society) ve WHO (Dünya Sağlık teşkilatı) na göre ortalama risk 50 yaş olarak kabul edilir ve takiplere 10 yıl ara ile devam edilir
Bu sevimsiz 50 yaş taramasının dışında doktorunuz ne zaman sizden kolonoskopi tetkiki ister?
- Ailesinde birinci derecede yakınında kolon kanseri olanlarda hastanın kolon kanserine yakalanma yaşından 10 yıl önceki yaşlarda aile bireylerinde tarama başlanır, son yıllardaki görüş taramanın 40 yaşa çekilmesidir . Bunun sebebi de modern yaşamın bize hediyeleridir (konserve gıdalar, katkı madde içeren , raf ömrünü uzatan gıda koruyucuları, pestisitler, gıda boyaları, kullandığımız tencere tavadan aldığımız ağır metaller, giysi ve ayakkabılarımızın o harika renklerini yaratan boyalar, yatak odamızda güvenle uyurken soluduğumuz zemin döşemesi, duvar boyaları, plastik şişeden içtiğimiz sular vs vs vs)… Çünkü vücudumuza giren her şey barsağa uğrar, ve barsak duvarının ardında müthiş bir immün sistem yerleşiktir, ve barsak ile vücudumuzun atık temizleyen karaciğer organı arasında kısa bir ayrı dolaşım sitemi vardır..barsak duvarında biriken tüm toksinler bir gün sürpriz bir şekilde burada minik polipoid lezyonlar oluşturup, sonraki yıllarda da dejenere olup tümör hücresine dönebilir. İşte polip aşamasında kolonoskopi olan ve polip avcısı doktorlar tarafından bu polipleri çıkarılan hastalar, eğer doktorunun takip süresi tavsiyelerine uyarsa bu riski hiç taşımayacaktır.
Kolonoskopi konusunda doktor ne zaman ısrarcı olur??
Yaşınız 50 nin altında olsa bile ;, testlerinizde demir eksikliğinizin olması, dışkı tahlilinde gizli kan saptaması , son aylarda rutininizin dışına çıkan barsak alışkanlığınız, ultrasonda yada tomografi raporunda barsak duvarınızda kalınlaşma saptanması, anemik olmanız ya da rektal kanamaşikayetinizin olması gibi durumlarda yaşınız kaç olursa olsun doktorunuz alarme olur ve sizi bu tetkike zorlar
Kolonoskopi korkulması gereken bir tetkik midir, kolonoskopi sırasında barsağınız yırtılabilir delinebilir mi? Yoksa bu bir şehir efsanesi mi ??
Kolonoskopi işleminin komplikasyonu ve riskleri her meslekte ve her işlemde olduğu gibi deneyimli ellerde minimuma indirilebilir. En sık görülebilen kolon perforasyonu (barsak yırtılması –delinmesi) ya da barsak kanaması riski %0.01 ile %0.3 arasında değişmektedir. Bu risk, ortaya çıkabilecek bu komplikasyon ile nasıl mücadele edeceğini bilen bir gastroenterolog ile yok sayılacak kadar azalır.
Kolonoskopi tetkikine nasıl hazırlanılır?
- Sadece temiz bir barsak doğru tanıyı garantiler!! Temiz barsak =kısa sedasyon=kısa işlem
- İşlem öncesi sert kabuklu tohumlu lifli gıdalar ve bakliyat işlemden önce en az 1 gün yenmemeli
- PEG(yüksek molekül ağırlıklı ilacı 4 litre suda karıştırıp 1 gece önce içerek ile hızlı barsak temizliği)
- Gerekirse Lavman
- Kolon hidroterapi ile işlemden 1 saat önce doktorunuz tarafından barsağınızın yıkanması ve işleme alınmanız (Bu yöntem Kanada ve Amerika da yıllardır kullanılmakta olup, bu yıl Sağlık Bakanlığımız da bu yöntemi kabul edip geri ödeme sistemine almıştır, ancak bu yöntem şimdilik sadece kliniğimizde ve Marmara üniversitesi Enstitüsünde uygulanmaktadır. Umud ediyoruz ki yakın gelecekte bu konforlu yöntem tüm kliniklerde uygulanabilsin
